Những vườn cam trĩu quả, vàng ruộm dưới tia nắng hiếm hoi ngày cuối đông như khiến lòng người ấm áp hơn. Những nông dân hiền lành khấp khởi hy vọng đến ngày hái lộc. Dường như, năm nào cũng vậy, mỗi độ tết đến, người trồng cam Vũ Quang lại háo hức đợi chờ với bao tâm trạng. Từ miền sơn cước này cây cam đã và đang trở thành sản phẩm hàng hoá chủ lực, là ước mơ và quyết tâm đổi đời của nhiều bà con. Không ít nông dân nghèo khó đã tự biến những vườn hoang đồi hoá thành vườn cây ngọt ngào hoa trái.
Về Vũ Quang trong những ngày giáp tết, không khí thu bán Cam rộn ràng hơn bao giờ hết. Thương lái, du khách không chỉ có trong tỉnh mà ngoại tỉnh cũng đã tìm về tận vườn để lựa chon những quả Cam đẹp, ngon về sắp mâm ngũ quả, làm quà biếu cho người thân và mang đi tiêu thụ.Điều này khẳng định cam Vũ Quang đã và đang có thương hiệu, chổ đứng trên thị trường và được người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn.
Cũng như bao hộ trồng Cam khác, có lẽ chưa năm nào vào dịp tết gia đình anh Đinh Xuân Luận ở thôn 6 xã Sơn Thọ lại vui mừng và hạnh phúc như năm nay, bởi sau bao năm chăm bón hơn 500 gốc cam thì nay đã có hơn 200 gốc đã cho thu hoach... Niềm vui như càng được nhân đôi khi những tìm tòi và sáng tạo của anh trong áp dụng quy trình phun vôi bột thay vì phun các loại thuốc bảo vệ thực vật khác đã mang lại hiệu quả rất tốt,cây cam sinh trưởng phát triển tốt,tránh được các loại sâu bệnh phá hại quả cam đều, màu sắc đẹp, ngọt và sạch, đảm bảo an toàn, được nhiều người tin dùng, giá bán cao hơn so với nhiều hộ cùng trồng cam khác..
Không chỉ hộ anh Đinh Xuân Luận trồng theo hướng Cam sạch mà điều dễ nhận thấy là người dân Vũ Quang đã nhận thức được sự đòi hỏi của thị trường và người tiêu dùng là rất khắt khe, do đó đã lựa chọn cho mình hướng trồng cam mới, từ khâu chọn giống tốt, trồng, chăm sóc đúng quy trình kỷ thuật, không sử dụng thuốc trừ sâu, đồng thời áp dụng các tiến bộ về tưới nhỏ giọt cho cây, trùm lưới bảo vệ quả….
Tiêu biểu như Tổ hội sản xuất cam VietGAP thôn Thanh Bình xã Đức Lĩnh. Phát huy thế mạnh đồi núi và tinh thần xung kích của tuổi trẻ, những Đoàn viên thanh niên nơi đây đã tập trung khai hoang đất trống đồi núi trọc, ứng dụng đúng các quy trình kỷ thuật thâm canh, tổ chức sản xuất cam theo quy trình VietGAP, đáp ứng các tiêu chí về vệ sinh an toàn thực phẩm, điều kiện sản xuất từ khi trồng, chăm sóc và đóng gói sản phẩm doTrung tâm Khuyến nông tỉnh và Hội Nông dân huyện Vũ Quang hướng dẫn tập huấn. Sau khi áp dụng quy trình VietGAP, 10ha cam của 10 thành viên trong tổ đều sinh trưởng, phát triển tốt, quả đều, đẹp và ngon. Năng suất tăng từ 15 - 20%, góp phần tăng thu nhập cho các hộ tham gia mô hình, đồng thời là nơi để người trồng cam trong và ngoài huyện tham quan, trao đổi kinh nghiệm. Nhất là những vườn Cam này được khách hàng và người tiêu dùng mua với số lượng lớn, giá cả cao.
Đoàn cán bộ tỉnh, huyện kiểm tra phát triển cây cam
Nhằm khai thác tiềm năng, nâng cao hiệu quả kinh tế trong những năm qua huyện Vũ Quang đãban hành Đề án phát triển cây ăn quả có múi trên địa bàn; đẩy mạnhchỉ đạo, tuyên truyền bà con nhân dân khai thác tốt tiềm năng lợi thế của địa phương, tổ chức tập huấn hướng dân KHKT, có chính sách hỗ trợ, vay vốn cho người trồng cam. Nhờ đó diện tích trồng cam không ngừng tăng lên, thu nhập năm sau cao hơn năm trước. Riêng trong năm 2017, toàn huyện đã trồng mới được 314 ha cam và đã thành lập được trên 50 THT trồng cam nâng tổng diện tích lên 2.385 ha, diện tích cho thu hoạch khoảng 1300 ha, sản lượng khoảng 13.000 tấn, thu về hơn 400 tỷ đồng.
Giáp tết là thời điểm cam Chanh, cam bù ở huyện miền núi Vũ Quang bước vào thu hoạch chính vụ, trên khắp triền núi đâu đâu cũng ánh lên một màu vàng ỏng ả. Những năm về trước chỉ có người dân một số xã như Sơn Thọ, Đức Bồng, Đức Lĩnh trồng cam, thì nay nhờ có những chính sách khuyến khích phù hợp hầu hết các xã, thị trong huyện Vũ Quang đã biết khai thác lợi thế để trồng Cam với diện tích lớn. Đặc biệt thời gian qua huyện Vũ Quang đã phối hợp với Tổ chức SRDP thành lập “Hội sản xuất kinh doanh cam Vũ Quang”. Mục tiêu nhằm kết nối các hộ sản xuất và kinh doanh Cam trên địa bàn huyện vào trong một tổ chức Hội để hỗ trợ, giúp đỡlẫn nhau trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; chuyển giao ứng dụng khoa học công nghệ mới; quảng bá và khai thác có hiệu quả Nhãn hiệu tập thể “Cam Vũ Quang”. Góp phần đưa lĩnh vực sản xuất và kinh doanh Cam phát triển nhanh cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả kinh tế.Nhờ vậy mà năm nay diện tích cam cho thu hoạch tăng lên, sản lượng lớn nên cam chín đến đâu tiêu thu hết đến đó với giá thành cao. Nhiều địa phương cây cam là cây thu nhập chính của người dân.
Vườn cam của gia đình anh Lê Quang Hiền thôn 8 xã Đức Bồng
Điểm nổi bất của Cam Vũ Quang đã được ứng dụng kỹ thuật gieo trồng tiên tiến trong những vườn ươm đạt tiêu chuẩn theo mô hình của Hội Nông dân Tỉnh Hà Tĩnh, Ban Điều phối Dự án SRDP và UBND huyện Vũ Quang phối hợp nghiên cứu và đề ra. Đồng thời được trồng, chăm sóc đúng quy trình kỷ thuât, nhất là đảm bảo các yếu tố cam sạch. Vấn đề này không chỉ được các hộ trồng Cam thực hiện còn được Hội nSanr xuất và kinh doanh cam kiểm tra, đánh giá một cách chặt chẽ.
Trong bối cảnh thị trường tràn ngập các loại cam không rõ nguồn gốc xuất xứ, cam Trung Quốc, cam bị phun hóa chất hay thuốc trừ sâu ... thì cam Vũ Quang đã trở thành sản phẩm được nhiều người tin tưởng lựa chọn, nhờ đảm bảo được tiêu chí ngon – sạch mà các loại cam khác rất ít khi đạt được. Điều này được khẳng định khi Cục Sở hữu trí tuệ Bộ Công thương đã Công nhận nhãn hiệu tập thể Cam Vũ Quang và tại Lễ hội Cam và hàng Nông dản Hà Tĩnh lần thứ I năm 2017 vừa qua Ban tổ chức đã chứng nhận và trao giải đặc biệt cho Cam huyệnVũ Quang và các nhà vườn, đồng thời trao 4 giải tiêu biểu cho sản phẩm cam Vũ Quang.
Các đồng chí lãnh đạo tỉnh trao giải cho nhà vườn Đoàn Quốc Hoài xã Hương Thọ tại lễ hội Cam v à các sản phẩm nông nghiệp
Năm nay nhờ thời tiết thuận lợi, cộng với áp dụng tốt KHKT nên cam chín đúng vào dịp tết, quả đẹp, thơm, mọng nước và ngọt , đáp ứng tốt yêu cầu của thị trường và người tiêu dùng trong dịp tết. Hiện mỗi Kg cam bù có giá bán khoảng từ 30 đến 70 ngàn đồng nhưng người mua vấn rất đông, điều này đã mang đến niềm vui mừng phấn khởi cho hàng trăm hộ trồng cam khi tết đến xuân về . Và nhiềm vui như được nhân lên gấp bội, bởi nhiều tuyến giao thông vào khu kinh tế tập trung trên địa bàn huyện đã được làm mới, nâng cấp, tạo thuận lợi trong việc đi lại trao đổi, mua bán nên sức tiêu thụ cam trên địa bàn lớn hơn nhiều so với những năm trước. Ông Trịnh Văn Ngọc – Chủ tịch UBND huyện Vũ Quang cho biết. Để mở rộng thị trường, nhất là xây dựng thương hiệu trong thời gian tới huyện sẽ tập trung chỉ đạo các phòng chuyên môn, hội Cam, UBND các xã tiếp tục chỉ đạo các địa phương tổ chức thực hiện theo các mục tiêu, kế hoạch, các giải pháp mà Đề án trồng cây ăn quả có múi đã được phê duyệt. Tiến hành kiểm tra, rà soát lại diện tích đã trồng, tuyên truyền vận động nhân dân mạnh dạn thay thế những cây đã già cỗi, cây không đảm bảo chất lượng, hướng dẫn người dân tăng mức đầu tư, thâm canh, áp dụng đồng bộ các tiến bộ KHKT sản xuất theo hướng sinh học, quy trình VietGap, vùng quy hoạch để nâng cao chất lượng sản phẩm. Chỉ đạo phòng NN, Trung tâm UDKHKT, Hội cam: tư vấn, hướng dẫn, kiện toàn, thành lập mới các HTX, THT liên kết trong sản xuất theo chuỗi giá trị, quy trình kỹ thuật, cùng loại giá, liên kết thị trường sản phẩm, đặc biệt là tổ chức kiểm tra, đánh giá những cây cam đạt tiêu chuẩn, chất lượng để hướng dẫn lắp đặt các thiết bị truy suất nguồn gốc, mới cho dán tem, sử dụng thương hiệu cam Vũ Quang. Ban hành các chính sách để kích cầu trong sản xuất theo hướng hỗ trợ đầu ra sản phẩm như hỗ trợ thiết bị truy suất nguồn gốc, xúc tiến thương hiệu, quảng bá sản phẩm tại các hội chợ, siêu thị, hỗ trợ cho các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho người dân, về lâu dài kêu gọi các doanh nghiệp xây dựng kho bảo quản, nhà máy chế biến hoa quả để người dân yên tâm sản xuất, người tiêu dùng tin tưởng khi sử dụng sản phẩm cam Vũ Quang.
Một mùa xuân nữa lại về. Dù đi đâu về đâu, mỗi người con đất Việt lại sum vầy trong ngày Tết. Lòng tri ân, báo hiếu, dù mâm cao cỗ đầy hay đơn giản chỉ là tấm lòng thì tất cả đều được gửi gắm trọn vẹn trong mâm ngũ quả dâng lên bàn thờ gia tiên. Trong sự thành kính thiêng liêng ấy, dường như một lần nữa, đặc sản cam quê mình với hương vị ngọt lành ấy đã trờ thành một phong vị tết không thể thiếu với mỗi nhà, mỗi người… Trong sắc nắng của mùa xuân, sắc vàng của những chùm cam tết chợt sáng lên cùng ánh mắt, nụ cười của người nông dân. Xuân của đất trời, xuân của lòng người, và xuân trong khúc hát những bài ca lao động…
Xuân Hoàn